Bụi mịn là gì? Khẩu trang có chống được bụi mịn đang ô nhiễm tại Hà Nội và TP HCM?

Ô nhiễm không khí tại Tp. HCM và TP. Hà Nội ngày càng gia tăng do bụi mịn

Những ngày này, tại TP. HCM và một số tỉnh như Cà Mau, Bình Thuận, các chỉ số AQI (viết tắt của Air Quality Index, có nghĩa là chỉ số chất lượng không khí) đều ở mức cảnh báo, ảnh hưởng tới sức khỏe con người.

Cụ thể, ngày 22/9, tại TP.HCM, chỉ số AQI chung ở mức 165. Đây là mức cảnh báo có hại cho sức khỏe, nhóm có cơ địa nhạy cảm tránh ra ngoài, những người khác hạn chế ở bên ngoài. 

Giáo sư Phạm Ngọc Đăng - Phó Chủ tịch Hội bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam cho biết, khi không khí bị ô nhiễm, đặc biệt là có bụi mịn (hay còn gọi là bụi PM 2.5) sẽ có ảnh hưởng  tới sức khỏe người dân.

Bụi mịn là gì?

Bụi mịn là các hạt tìm thấy trong không khí, bao gồm cả bụi, muội, khói, hạt chất lỏng, có đường kính nhỏ hơn hoặc bằng 2,5 µg/m3 (=1/30 kích thước sợi tóc). 

Bụi trong không khí nói chung và bụi PM2.5 thường phát sinh từ nhiều nguồn khác nhau, ví dụ từ khí thải của các phương tiện giao thông, hoạt động của các nhà máy công nghiệp, hoạt động xây dựng, đốt rơm rạ trong nông nghiệp, các hoạt động sinh hoạt tại các hộ gia đình (đặc biệt là đun nấu và sưởi ấm bằng than, củi), từ khói thuốc lá, cháy rừng…

Bụi PM2,5 được đánh giá là tác nhân ô nhiễm không khí có ảnh hưởng tiêu cực nhất tới sức khoẻ con người. Vì có kích thước rất nhỏ nên bụi PM2,5 rất nguy hiểm, có khả năng lắng đọng, thẩm thấu và đi sâu vào tận các phế nang trong phổi và vào máu ảnh hưởng tới hệ hô hấp, tim mạch và não bộ. 

Khẩu trang nào chống được bụi mịn?

Theo các chuyên gia y tế, để phòng chống ô nhiễm không khí, khi ra đường người dân cần mặc quần áo dài, đeo kính, đội mũ, đeo khẩu trang chất lượng tốt để ngăn chặn các hạt bụi mịn đi sâu vào trong cơ thể.

Tuy nhiên, những loại khẩu trang giấy, vải chỉ ngăn được bụi lớn, không ngăn được bụi nhỏ như PM 2.5, PM 10 mà cần dùng các loại khẩu trang đặc biệt.

Hiện nay trên thị trường có rất nhiều quảng cáo về khẩu trang chống bụi mịn PM 2.5. Theo bà Nguỵ Thị Khanh, Giám đốc Trung tâm Phát triển Sáng tạo xanh (GreenID), hiện nay mới chỉ có khẩu trang N95 có khả năng phòng được các hạt bụi PM 2.5. 

Bác sĩ Chuyên khoa II Nguyễn Ngọc Hồng, Trưởng khoa Bệnh Phổi nghề nghiệp, BV Phổi Trung ương hướng dẫn cách sử dụng khẩu trang đúng cách:

Thứ nhất, khi đeo khẩu trang không nên sờ vào mặt ngoài (mặt đã tiếp xúc với môi trường). Chỉ nên sử dụng khẩu trang một lần duy nhất.

Thứ hai, không nên sử dụng các loại khẩu trang kém chất lượng. Khẩu trang y tế chuẩn sẽ có một lớp than hoạt tính màu đen gắn chặt vào các sợi vải giúp khử độc, tránh các hạt bụi xâm nhập mang theo mầm bệnh và các độc tố khác.

Thứ ba, Khi đẹo khẩu trang, phần mép cứng bên trên sẽ đeo sát mũi, sau đó kéo dãn khẩu trang ra để đeo ôm kín góc mũi tránh những tiếp xúc mỗi lần hắt hơi từ trong ra ngoài và ngược lại.