BV Lão khoa TƯ: Mỗi ngày có khoảng 30 bệnh nhân cấp cứu vì nắng nóng kéo dài

Bệnh nhân nhập viên do đột quỵ, viêm phổi tăng cao

Nắng nóng kéo dài hơn 1 tuần qua ở Hà Nội khiến không ít người cao tuổi phải nhập viện cấp cứu. Chia sẻ với phóng viên Gia Đình Mới, TS.BS. Trần Quang Thắng, Trưởng khoa Cấp cứu và Đột quỵ, Bệnh viện Lão khoa Trung ương cho biết, trong những ngày nắng nóng vừa qua, số lượng người cao tuổi vào cấp cứu tăng khoảng 150% so với cùng thời điểm năm ngoái.

Trung bình mỗi ngày có khoảng 30 bệnh nhân vào cấp cứu, trong đó lượng bệnh nhân nặng đến viện cao hơn, nhiều nhất là các ca bệnh tai biến mạch máu não, viêm phổi phải thở máy.

“Mới đây có một cụ bà 81 tuổi, ở Hà Nội được người nhà đưa vào cấp cứu trong tình trạng nặng, hôn mê. Theo như người nhà bệnh nhân kể lại, bệnh nhân có đi ra ngoài vào trời nắng, về đến nhà thì kêu đau đầu. Người nhà đo huyết áp cho cụ thì thấy huyết áp tăng rất cao, lên đến 200/100 mmHg.

Cứ nghĩ bệnh nhân bị tăng huyết áp như mọi khi nên người nhà có cho cụ uống thuốc huyết áp, đau đầu. Sau khi uống thuốc tình trạng của bệnh nhân không giảm mà có dấu hiệu ý thức chậm dần và hôn mê. Lúc đó gia đình mới hốt hoảng đưa bệnh nhân vào Bệnh viện Lão khoa Trung ương cấp cứu.

Ngay khi bệnh nhân được đưa vào cấp cứu chúng tôi đã phải can thiệp bằng đặt ống nội khí quản, cho bệnh nhân thở máy. Đưa bệnh nhân đi chụp não thì thấy xuất huyết não lớn. Hiện bệnh nhân vẫn đang hôn mê, thở máy và tiên lượng rất xấu” – Bác sĩ Thắng chia sẻ.

Những bệnh người cao tuổi dễ mắc trong mùa nắng nóng

Theo các chuyên gia y tế, trong mùa nắng nóng, người cao tuổi thường dễ mắc một số bệnh sau:

- Mất nước và điện giải do thời tiết nắng nóng, đặc biệt nếu bị rối loạn tiêu hóa, nhất là nôn mửa, tiêu chảy do ăn uống không hợp vệ sinh hoặc ăn thực phẩm bẩn, không rõ nguồn gốc hoặc thức ăn thiu, ôi (do thời tiết oi bức, để qua ngày) hoặc ăn thức ăn chưa nấu chín (tiết canh, rau sống) hoặc nước chưa đun sôi… tình trạng mất nước sẽ trầm trọng hơn.

- Say nắng thường gặp nhiều hơn ở người cao tuổi.

- Dễ bị rối loạn hệ thần kinh, hệ tim mạch bởi sự mất nước, chất điện giải nhưng khả năng tự điều chỉnh của người cao tuổi là rất khó khăn vì mọi chức năng đã suy giảm, hệ thần kinh đã bị trì trệ. Hậu quả là, nếu nhẹ sẽ làm cho cơ thể luôn trong tình trạng mệt mỏi, bủn rủn tay chân, chóng quên và hay cáu gắt, mạch nhanh, tim đập dồn dập, nặng hơn có thể truỵ tim mạch.

- Cơn tăng huyết áp kịch phát do lạnh đột ngột (tắm nước lạnh, nằm máy lạnh nhiệt độ thấp quá hoặc đang nóng đi vào phòng máy lạnh ngay hoặc đang nóng, ra nhiều mồ hôi tắm nước lạnh ngay) hoặc uống bia lạnh để “giải nhiệt”.

- Tăng huyết áp đột ngột, nếu nhẹ có thể  thấy hoa mắt chóng mặt, buồn nôn, nôn, nhức đầu, loạn nhịp tim, nếu nặng có thể xuất huyết não, đột quỵ. Cần lưu ý là đột quỵ ở người cao tuổi xảy ra vào mùa nắng chiếm một tỉ lệ đáng kể do thay đổi nhiệt độ, thay đổi chế độ sinh hoạt, ăn uống và nhất là ở những người có tiền sử bệnh tim mạch (nhồi máu cơ tim, thiểu năng mạch vành), tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, rối loạn mỡ máu (tăng cholesterol, triglycerid), đái tháo đường...

Tỉ lệ đột quỵ mùa nắng nóng ở người cao tuổi thường xảy ra vào chiều tối hoặc nửa đêm về sáng lúc mà thân nhiệt có nhiều thay đổi. Nhiệt độ càng cao thì mức độ đột quỵ càng nặng.

- Bệnh đường hô hấp do chế độ sinh hoạt hàng ngày không hợp lý (đang đi ngoài nắng về lại tắm ngay hoặc cho quạt chiếu thẳng vào người cho đỡ nóng, giảm mồ hôi), nếu nhẹ có thể gây viêm đường hô hấp trên (viêm mũi, họng, viêm xoang…), nếu nặng có thể viêm phế quản, viêm phổi. Một số bệnh như viêm phế quản mạn tính, giãn phế quản hoặc hen suyễn, bệnh viêm phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) khi nóng, lạnh đột ngột cũng sẽ tái xuất hiện, nhất là hen ác tính rất nguy hiểm đến tính mạng.

- Do nắng nóng, người cao tuổi lúc ngủ, nghỉ không nằm màn có thể mắc các bệnh do côn trùng đốt, nhất là bệnh sốt xuất huyết.

- Đau nhức xương khớp vào mùa hè ở người cao tuổi thường xuất hiện ở các khớp gối, cột sống thắt lưng, khớp bàn tay, bàn chân.

- Ngoài ra, vào mùa nắng nóng, một số bệnh về da cũng thường gặp ở người cao tuổi (viêm da dị ứng gây ngứa, bệnh Zona...). Ngứa không chỉ ở một vùng của da mà có thể lan tỏa nhiều nơi, thậm chí có trường hợp viêm da dị ứng nhiễm trùng gây mưng mủ, lở loét rất khó chịu. Bệnh Zona là bệnh do virút gây ra và thường chúng ký sinh sẵn trong tổ chức thần kinh cơ thể một số người đã từng bị bệnh thủy đậu (loại virút gây bệnh thủy đậu cũng đồng thời là virút gây Zona). Vì vậy, người cao tuổi có thể bị bệnh Zona thần kinh vào mùa nắng nóng.

Cách phòng ngừa bệnh cho người cao tuổi trong mùa nắng nóng

Ngoài bệnh nhân tai biến mạch máu não, những ngày nắng nóng người cao tuổi còn gặp phải tình trạng viêm phổi nặng, sốc nhiệt do nắng nóng phải vào viện thăm khám và cấp cứu cũng gia tăng. Nhiều bệnh nhân bị viêm mũi họng, viêm xoang, có bệnh nhân nằm điều hoà lạnh khi tới viện khám đã bị mồm méo, liệt nửa mặt…

Để phòng ngừa bệnh tật trong mùa nắng nóng, bác sĩ Thắng khuyến cáo, người cao tuổi không ra ngoài khi nắng gắt, nếu công việc buộc phải ra khỏi nhà, cần đội mũ hoặc nón rộng vành, mặc ít quần, áo, tốt nhất là loại vải cotton, có kính râm càng tốt.

Khi ngoài nắng về nhà không nên uống nước lạnh quá hoặc nước đá, không nên dùng thực phẩm lạnh, nhất là người có bệnh tim mạch, tăng huyết áp, hen suyễn; không vào phòng máy lạnh ngay, không cho quạt gió xoáy vào mình và không được tắm ngay khi còn mồ hôi.

Mùa nắng nóng cần ăn uống hợp vệ sinh, tránh xa thực phẩm chưa nấu chín hoặc thực phẩm của ngày hôm trước (đề phòng đã nhiễm vi sinh vật gây bệnh, ôi, thiu).

Dù nóng nhưng lúc ngủ (kể cả ngủ ban ngày) đều phải nằm màn để tránh muỗi đốt. Ở các địa phương đang có dịch sốt xuất huyết cần tăng cường diệt muỗi và bọ gây với mọi biện pháp, tốt nhất là vận động mọi người (hàng xóm, con, cháu…) cùng tham gia.

Nên tham gia các bài tập thể dục dành cho người cao tuổi về  mùa  hè (tập thể dục dưỡng sinh hoặc đi bộ, chơi cầu lông, bơi) vào sáng sớm, lúc mặt trời vừa mọc, chiều muộn hoặc đi bộ tùy theo sức khỏe khi trời đã dịu mát. Tránh tập thể dục, bơi, đi bộ lúc trời còn nắng nóng. 

Những người cao tuổi có sức khỏe kém hay bị mắc các bệnh nhiễm khuẩn như: viêm đường hô hấp, viêm da hoặc mắc bệnh về tim mạch, cần hết sức lưu ý là không tắm nước lạnh hoặc dùng máy lạnh ở nhiệt độ thấp, nhất là đang nóng, ra nhiều mồ hôi, vào phòng máy lạnh đột ngột. Nên tắm nước ấm và dùng quạt điện hay quạt bằng tay, nếu ở phòng máy lạnh, nên để nhiệt độ ở 26 – 28 độ C.

Cần uống đủ lượng nước hàng ngày, không để tình trạng khát nước. Nên ăn nhiều rau, trái cây, nhất là các loại rau, quả dễ tiêu hóa vừa để cung cấp thêm nước, các vi chất, vừa để chống táo bón. Quần áo mặc mùa hè nên rộng, mỏng, thoáng. Nhà ở nên thoáng mát, đủ ánh sáng. Người mắc bệnh mạn tính cần uống thuốc theo đơn và chỉ dẫn của bác sĩ khám bệnh cho mình để tránh bệnh tái phát và tiến triển nặng.