Hai loại thuốc điều trị COVID-19 được đưa vào phác đồ 

Trong đó, Remdesivir dùng cho các ca nặng và Molnupiravir cho các bệnh nhân nhẹ, vừa điều trị tại nhà. Tuy nhiên đây đều là những loại thuốc đắt đỏ, rất khó tiếp cận trên thế giới.

Cần phát triển nhanh thuốc trị bệnh

Trong bối cảnh đại dịch COVID-19 đã xuất hiện gần 2 năm và hiện vẫn diễn biến phức tạp, khó lường với những biến thể mới phát sinh, các chuyên gia quốc tế đều đồng thuận trong nhận định rằng, để chung sống bình thường với COVID-19 cần đảm bảo 3 yếu tố: xét nghiệm nhanh, chính xác; đảm bảo tỷ lệ cần thiết người dân được tiêm vắc xin, nhưng cũng cần phát triển nhanh thuốc trị bệnh.

Theo các chuyên gia dịch tễ học khắp thế giới cho rằng, SARS-CoV-2 và các biến chủng của loại virus này sẽ không biến mất hoàn toàn mà tồn tại giống như cúm mùa. Vì thế, việc phát triển các loại thuốc uống chữa COVID-19 tại nhà, giảm thiểu khả năng nhập viện cho người bệnh là rất cần thiết.

Theo Giáo sư Dale Fisher, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm thuộc Đại học Quốc gia Singapore (NUS): "Thuốc điều trị COVID-19 vô cùng quan trọng vì vắc xin khó có thể cho hiệu quả phòng bệnh 100%. Một số người sẽ từ chối tiêm vắc xin, trong khi người đã tiêm vắc xin vẫn có khả năng tái nhiễm. Vì vậy, chúng tôi hy vọng sẽ tìm ra nhiều sự lựa chọn tốt hơn, hữu hiệu hơn để điều trị cho họ".

Các chuyên gia y tế cũng cho biết, kể từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát, rất nhiều tiến bộ trong nghiên cứu thuốc đặc trị được ghi nhận. Theo đó, từ năm 2020, Trung Quốc là nước đầu tiên cấp phép sử dụng Favipiravir để điều trị COVID-19, sau đó các nước như Nga, Nhật Bản, Ấn Độ, Italy… cũng có quyết định tương tự.

Tháng 7 vừa qua, tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng đã đưa ra khuyến nghị sử dụng thuốc trị viêm khớp Actemra của hãng dược phẩm Roche (Thụy Sĩ) và thuốc Kevzara của hãng dược Sanofi (Pháp) cho bệnh nhân COVID-19 thể nặng.

Mới đây, ngày 20/7, Nhật Bản đã trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới phê chuẩn thuốc kháng thể Ronapreve để điều trị cho các bệnh nhân mắc COVID-19 ở mức độ nhẹ tới trung bình.

Hai loại thuốc điều trị COVID-19 được đưa vào phác đồ điều trị

Tại Mỹ- nơi có nền y tế phát triển hàng đầu thế giới, Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm của nước này cũng đã thông qua sử dụng thuốc Remdesivir để điều trị bệnh nhân COVID-19 từ 12 tuổi trở lên và nặng tối thiểu 40 kg.

Liên minh châu Âu cũng cấp phép lưu hành một cách có điều kiện Remdesivir để điều trị cho bệnh nhân COVID-19 cần trợ thở. Với khả năng rút ngắn thời gian hồi phục và giảm mạnh tỉ lệ tử vong ở bệnh nhân diễn tiến nặng, Remdesivir đã được 50 quốc gia như Mỹ, EU, Úc, Nhật Bản, Singapore, Ấn Độ... đưa vào phác đồ điều trị từ tháng 5/2020. Tuy nhiên Remdesivir là một trong những loại thuốc điều trị khó tiếp cận hàng đầu thế giới.

Thuốc Remdesivir có hai dạng là nước và đông khô. Dưới dạng nước, Remdesivir đòi hỏi bảo quản trong kho lạnh 2- 8 độ C với điều kiện kỹ thuật khắt khe, hệ thống trang thiết bị cầu kì, tốn kém. Để khắc phục tình trạng này, Remdesivir cũng đã được bào chế dưới dạng đông khô.

Remdesivir ở dạng này dễ dàng bảo quản trong nhiệt độ khoảng 25 độ C giúp vận chuyển dễ dàng hơn giữa các khu vực, quốc gia, châu lục. Tại các nước đang phát triển, số ca bệnh tăng nhanh, diễn biến phức tạp, (trong đó có Việt Nam), điều này lại càng ý nghĩa hơn bao giờ hết, giúp đơn vị điều trị bệnh nhân dễ dàng bảo quản, nhất là tại các BV dã chiến, trang thiết bị, vật tư y tế còn gặp nhiều khó khan, thiếu thốn.

Tại Mỹ, thuốc Remdesivir được bán với giá 520 USD/lọ, hoặc 3.120 USD/liệu trình điều trị. Các BV sẽ dùng thuốc này điều trị cho bệnh nhân có bảo hiểm tư nhân (theo Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ (HHS) và Gilead Science - nhà sản xuất thuốc).

Ngoài ra, giá sẽ được đặt ở mức 390 USD/lọ, hoặc 2.340 USD/liệu trình điều trị với bệnh nhân được bảo hiểm do chính phủ tài trợ. Hiện, Mỹ đã chi khoảng 1,2 tỷ USD để mua 1,7 triệu liệu trình thuốc Molnupiravir điều trị cho các bệnh nhân COVID-19.

Tại Việt Nam, hôm 5/8, những lô thuốc Remdesivir điều trị COVID-19 đầu tiên đã cập cảng hàng không Tân Sơn Nhất. Hội đồng Chuyên môn của Bộ Y tế sau đó cũng đã thống nhất quyết định bổ sung Remdesivir vào phác đồ điều trị cho bệnh nhân COVID-19 tại Việt Nam và sử dụng Remdesivir để điều trị cho một số bệnh nhân COVID-19 tại một số cơ sở y tế. Kết quả bước đầu cho thấy thuốc Redemsivir giúp bệnh nhân giảm lượng virus nhanh.

Theo BS Phạm Văn Phúc, Phó trưởng Khoa Hồi sức tích cực, BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, việc Bộ Y tế quyết định đưa thuốc Remdesivir vào điều trị bệnh nhân COVID-19 sẽ giúp các bác sĩ có sự lựa chọn liệu pháp điều trị thuốc kháng virus hiệu quả cho những bệnh nhân COVID-19 nặng. Bác sĩ Phúc lưu ý, đây là thuốc kháng virus dạng tiêm truyền, cần chỉ định của bác sĩ dựa trên tình trạng từng bệnh nhân.

Một loại thuốc đặc trị COVID-19 khá tiềm năng khác là Molnupiravir, dạng viên do các chuyên gia của hãng dược phẩm Merck (Mỹ) và công ty Ridgeback Biotherapeutics (Rigibel, Đức) nghiên cứu. Thuốc Molnupiravir đã hoàn tất 2 giai đoạn thử nghiệm lâm sàng, đạt hiệu quả 100% đối với tất cả bệnh nhân COVID-19. Sau 5 ngày, tải lượng virus của các bệnh nhân này xuống thấp đến ngưỡng không lây lan.

Hiện nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 đối với 1.850 bệnh nhân trên toàn cầu sử dụng thuốc Molnupiravir sắp hoàn tất và dự kiến kết quả sẽ được công bố ngay sau đó. Nếu thành công, Merck sẽ xin cấp phép sử dụng khẩn cấp và đưa ra thị trường loại thuốc này trong 2-3 tháng tới.

Theo New York Times, Molnupiravir được nghiên cứu dựa trên thuốc gốc chống lại virus cúm, có tác dụng ức chế sự sao chép của các virus RNA, trong đó có SARS-CoV-2, khiến virus không nhân lên và bị đào thải rất nhanh, giúp bệnh nhân khỏi bệnh. Đặc biệt, thuốc có rất ít tác dụng phụ. Đây là loại thuốc dễ dàng được sử dụng qua đường uống, dùng điều trị giai đoạn đầu của bệnh.

Tại Việt Nam, cùng với Remdesivir thì Molnupiravir là hai loại thuốc được Bộ Y tế chấp thuận đưa vào phác đồ điều trị COVID-19.