Báo Điện tử Gia đình Mới

Nguyên nhân nào khiến người trẻ bị đột quỵ não?

Những năm gần đây, tỉ lệ đột quỵ não ở người trẻ tuổi ngày càng tăng. Tại sao người trẻ bị đột quỵ não và cách phòng ngừa đột quỵ não cho người trẻ tuổi thế nào?

Theo chia sẻ của bác sĩ Phạm Văn Cường, Trung tâm Đột quỵ não, BV Trung ương Quân đội 108, tại Việt Nam, tỷ lệ đột quỵ ở người trẻ tuổi đang có xu hướng tăng lên, trung bình khoảng 2% mỗi năm, trong đó số lượng nam giới cao gấp 4 lần nữ giới.

Tại Trung tâm Đột quỵ não, BV Trung ương Quân đội 108, trong năm 2020 đã ghi nhận và điều trị trường hợp nhỏ tuổi nhất bị đột quỵ não là bệnh nhi 12 tuổi và nhiều trường hợp khác trong độ tuổi thanh thiếu niên bị đột quỵ não.

Tại sao ngày càng nhiều người trẻ tuổi bị đột quỵ não, căn bệnh mà tưởng chừng chỉ mắc ở người cao tuổi? Lý giải vấn đề này, bác sĩ Cường chỉ ra những nguyên nhân chủ yếu khiến người trẻ tuổi mắc đột quỵ não.

  Hút thuốc lá, uống rượu bia, ăn nhiều đồ ăn nhanh, lười vận động... là nguyên nhân khiến người trẻ tuổi bị đột quỵ não. Ảnh minh họa

Hút thuốc lá, uống rượu bia, ăn nhiều đồ ăn nhanh, lười vận động... là nguyên nhân khiến người trẻ tuổi bị đột quỵ não. Ảnh minh họa

1. Bệnh lý dị dạng mạch máu não

Dị dạng mạch máu não là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nên đột quỵ chảy não ở những người trẻ tuổi.

Sự phát triển bất thường của mạch máu não có thể gây nên những túi phình – với thành mạch máu mỏng, là nguyên nhân có thể gây xuất huyết não. Hoặc mạch máu có thể bị bóc tách gây hẹp, tắc mạch – nhồi máu não.

Hiện, chưa có biện pháp nào thực sự hiệu quả để dự phòng dị dạng mạch não. Những bất thường này có thể phát hiện sớm qua chụp cắt lớp vi tính tương phản mạch máu não, hoặc chụp cộng hưởng từ mạch máu não.

2. Hút thuốc lá

Khoảng 50% số bệnh nhân đột quỵ trẻ tuổi có hút thuốc lá, những nghiên cứu mới nhất cho thấy có sự tương quan giữa số lượng thuốc hút mỗi ngày và nguy cơ đột quỵ não.

Thuốc lá có chứa khoảng 7000 chất độc hóa học như carbon monoxide, formaldehyde, arsenic và cyanide.

Những chất độc này được vận chuyển vào máu sau khi hấp thu vào phổi làm thay đổi và phá hủy các tế bào trong cơ thể. Những thay đổi của các chất hóa học này làm tăng nguy cơ vữa xơ, tổn thương mạch máu não.

Những nghiên cứu này đang gióng thêm một hồi chuông cảnh báo cho những người đã và đang có thói quen hút thuốc lá.

  Những chất độc có trong thuốc lá làm tăng nguy cơ bị đột quỵ não. Ảnh minh họa

Những chất độc có trong thuốc lá làm tăng nguy cơ bị đột quỵ não. Ảnh minh họa

3. Rối loạn chuyển hóa mỡ máu

Có khoảng từ 50 - 60% bệnh nhân nhồi máu não trẻ tuổi có rối loạn chuyển hóa mỡ máu, có sự khác biệt nhẹ giữa nam và nữ, trong đó nam giới hay gặp hơn nữ.

Người trẻ tuổi với thói quen ăn uống có hại sức khỏe (ăn quá nhiều thức ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn…), ngày càng đối diện với các bệnh lý mạch máu lớn và nhỏ sớm hơn (bệnh lý đột quỵ, tim mạch …).

4. Bệnh béo phì và lười vận động

Các nghiên cứu tại Hoa Kỳ cho thấy khoảng 10% các bệnh nhân đột quỵ trẻ tuổi có thừa cân (chỉ số khối cơ thể BMI >30), ngoài ra các chỉ số chu vi vòng bụng, tỉ lệ vòng bụng/vòng hông, tỉ lệ vòng bụng/chiều cao còn có mối liên quan chặt chẽ hơn đến nguy cơ đột quỵ.

Tại Việt Nam chưa có nghiên cứu cụ thể về vấn đề này, tuy nhiên có một thực trạng là trong 05 năm vừa qua (từ 2014 đến 2020), tỉ lệ người béo phì tại Việt Nam đã tăng 33%, đứng thứ 2 trong khu vực Đông Nam Á. Sự phát triển nhanh chóng của nền kinh tế kéo theo chế độ ăn ít lành mạnh hơn.

Giới trẻ ngày càng thích ngồi trước màn hình máy tính hoặc ôm điện thoại di động hơn là tham gia các hoạt động thể dục, thể thao.

5. Đái tháo đường và tăng huyết áp

Đái tháo đường gặp ở 30% bệnh nhân đột quỵ trẻ và với bệnh tăng huyết áp là khoảng 10%. Đặc biệt với khu vực Đông Nam Á, tỉ lệ bệnh nhân đột quỵ nhồi máu não trẻ tuổi có đái tháo đường lên tới 54.8%.

Tại Việt Nam, đang có sự gia tăng nhanh bệnh đái tháo đường ở người trẻ, thậm chí với trẻ em.

Nhiều ca bệnh được ghi nhận ở trẻ nhỏ từ 9 đến 13 tuổi, thanh niên từ 20 đến dưới 30 tuổi.

Thói quen ăn uống thay đổi, lối sống không lành mạnh, ô nhiễm môi trường khiến độ tuổi mắc đái tháo đường ngày càng trẻ.

  Uống rượu làm tăng nguy cơ đột quỵ ở người trẻ tuổi. Ảnh minh họa

Uống rượu làm tăng nguy cơ đột quỵ ở người trẻ tuổi. Ảnh minh họa

6. Uống rượu bia

Uống rượu bia, đặc biệt là rượu nặng có liên quan chặt chẽ đến sự tăng lên của bệnh lý chảy máu não ở bệnh nhân trẻ tuổi.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cũng đánh giá mức tiêu thụ rượu bia của người Việt ở bậc cao so với các quốc gia khác trong khu vực.

Ước tính, trung bình mỗi người Việt trên 15 tuổi tiêu thụ 8,3 lít cồn nguyên chất trong một năm.

Theo WHO, mỗi năm có khoảng 15 triệu người mắc đột quỵ não, khoảng 5 triệu người trong số đó tàn phế vĩnh viễn và 5 triệu người tử vong.

Từ các nguyên nhân trên, có thể thấy đột quỵ ở người trẻ tuổi có thể được đẩy lùi nhờ những thói quen sinh hoạt lành mạnh như: Tích cực vận động thể dục thể thao, hạn chế sử dụng thức ăn nhanh, các thực phẩm chế biến sẵn, nói không với thuốc lá, hạn chế bia rượu… Đó là những điều mà thanh thiếu niên và những người trẻ tuổi có thể dễ dàng thực hiện để bảo vệ sức khỏe của bản thân và những người xung quanh.

Ngoài ra, người trẻ không nên chủ quan cho rằng đột quỵ chỉ xảy ra ở người cao tuổi mà bỏ qua việc thăm khám sớm tại các cơ sở y tế khi có biểu hiện của bệnh lý đột quỵ (yếu liệt tay chân, méo miệng, nói khó …), đây là việc làm hết sức nguy hiểm.

An An/giadinhmoi.vn

Tin liên quan

Tags:

© CƠ QUAN CHỦ QUẢN: VIỆN NGHIÊN CỨU GIỚI VÀ PHÁT TRIỂN. 

Giấy phép hoạt động báo chí điện tử số 292/GP-BTTTT ngày 23/6/2017 do Bộ Thông tin- Truyền thông cấp. Tên miền: giadinhmoi.vn/

Tổng biên tập: Đặng Thị Viện. Phó Tổng biên tập: Phạm Thanh, Trần Trọng An. Tổng TKTS: Nguyễn Quyết. 

Tòa soạn: Khu Đô thị mới Văn Quán, phường Phúc La, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội, Việt Nam. 

Văn phòng làm việc: Nhà C3 làng quốc tế Thăng Long, phường Dịch Vọng, quận Cầu Giấy, Hà Nội.  

Điện thoại: 0868-186-999, email: [email protected]

Thông tin toà soạn | Liên hệ | RSSBÁO GIÁ QUẢNG CÁO