'Không có con đường nào trải đầy hoa hồng' - câu triết lý nghe đã mòn tai ấy vẫn luôn luôn đúng, đặc biệt là con đường của những người khởi nghiệp, những người ôm giấc mộng làm giàu và một hoài bão lớn lao.
Có một thực tế rằng càng ở những người thành công thì ta càng thấy nhiều thất bại, có chăng chỉ là chúng có được biết đến hay không mà thôi.
Với Jack Ma cũng không phải là ngoại lệ, tỷ phú giàu nhất Trung Quốc (Theo Forbes Tháng 8/2017) và giàu thứ 18 thế giới này cũng đã trải qua nhiều thất bại mà không phải ai cũng biết đến.
1. Từng trượt vô số kỳ thi
Thời đi học, Jack Ma không phải là một học sinh giỏi. Thực tế, ông đã từng suýt chút nữa không vào được cả trường cấp 2.
Jack Ma khi còn nhỏ
'Tôi từng trượt bài thi quan trọng của trường tiểu học 2 lần, trượt bài thi vào cấp 2 đến 3 lần và trượt Đại học 2 lần...' - Jack Ma kể lại về những thất bại trong học tập của mình.
Cuối cùng, Jack chỉ có thể theo học một trường trung học được mở ra để nhận những học sinh tiểu học không trúng tuyển vào bất cứ trường nào trong thành phố.
Tuy nhiên, Jack Ma vẫn có thành tích tốt ở những môn mà ông hứng thú, trong đó có Tiếng Anh. Trong những năm tháng đầu đời ấy, Jack Ma vẫn duy trì một niềm tin rằng, miễn là ông vẫn cần mẫn làm việc vì một mục tiêu phía trước, ông sẽ có cơ hội để thành công.
2. Chỉ được 1/120 điểm trong kỳ thi Đại học môn Toán
Thi trượt là một chuyện, nhưng chỉ đạt số điểm còn dưới 1% điểm tổng trong kỳ thi lại là một chuyện hoàn toàn khác.
Jack Ma vẫn thừa nhận rằng mình không hề có duyên với môn Toán: 'Tôi không giỏi toán, tôi cũng chưa từng học chuyên sâu về quản lý và vẫn không thể đọc các báo cáo tài chính'. Cho đến nay, Toán học vẫn là một thứ khiến Jack Ma chật vật, mặc dù Alibaba là một công ty về công nghệ.
Thế nhưng xét cho cùng, Jack Ma không cần phải giỏi toán để trở thành một tỷ phú. Thậm chí trong những ngày thơ ấu, ông còn chưa từng nghe đến từ 'máy tính', điều khiến Jack Ma thành công như ngày hôm nay có lẽ chính là nhờ việc luôn đặt câu hỏi và không bao giờ hài lòng với trạng thái không-làm-gì-cả.
Khi trưởng thành, Jack Ma đã rèn luyện Tiếng Anh và trở thành một hướng dẫn viên du lịch không chính thức.
Những mối quan hệ với những khách du lịch và bạn qua thư đã giúp Jack Ma có những góc nhìn mới mẻ hơn về 'thế giới bên ngoài', đặc biệt là văn hóa phương Tây - điều này đã ảnh hưởng lớn đến Jack Ma cho đến mãi về sau.
3. Bị Harvard từ chối 10 lần
Điều đáng nói không phải ở việc Harvard đã từ chối Jack Ma ra sao, mà chính sự bền bỉ của Jack Ma mới là thứ khiến người ta phải ngạc nhiên.
'Một điều vô cùng quan trọng mà ta phải có, đó là sự kiên nhẫn' - Jack Ma đã chia sẻ với những bạn trẻ đang muốn bắt đầu khởi nghiệp như vậy, và điều đó được thể hiện xuyên suốt trong nhiều quyết định của cuộc đời ông.
Sau khi bị từ chối đến lần thứ 10, Jack Ma mới quyết định từ bỏ và nộp đơn vào Đại học Sư phạm Hàng Châu - nơi ông bị từ chối 2 lần và đến lần thi thứ 3 mới được nhận.
4. Bị từ chối 30 lần ở nhiều công việc khác nhau
Quá trình xin việc của Jack Ma cũng lận đận không kém con đường học vấn. Ông đã xin 30 công việc ở nhiều vị trí khác nhau, nhưng đều bị từ chối.
Jack Ma thậm chí đã xin việc làm nhân viên ở văn phòng cảnh sát, nhưng họ đã không cho ông cơ hội nào, chỉ đáp lại ông bằng 4 từ đơn giản: 'Anh không đủ tốt'.
Nhưng Jack Ma cũng mang tinh thần giống như nhân vật chính trong bộ phim ưa thích của ông - Forest Gump - ông vẫn luôn tiến về phía trước.
'Ngày hôm nay thật tàn nhẫn. Ngày mai có thể còn tàn nhẫn hơn. Và ngày kia sẽ là một ngày tuyệt đẹp' - đó là phương châm sống mà Jack Ma vẫn lấy làm kim chỉ nam cho mình.
5. Trong 24 người xin việc vào KFC, Jack Ma là người duy nhất bị từ chối
'Khi KFC mở một cửa hàng ở trong thành phố, tôi đã đến đó xin việc. Trong 24 người xin việc, họ nhận đến 23 người, chỉ trừ tôi' - Jack Ma chia sẻ.
Nguyên nhân chính dẫn đến thất bại của Jack Ma trong ngay cả những công việc nhỏ nhất có lẽ là do ngoại hình và chiều cao có phần khiêm tốn của ông.
Jack Ma và vợ trong buổi đầu lập nghiệp
Trương Anh - vợ của Jack Ma, người làm vợ Jack Ma từ trước khi ông trở nên giàu có đã trả lời phỏng vấn: 'Jack Ma có thể không phải một người đàn ông đẹp trai, nhưng tôi đã yêu anh ấy bởi anh ấy có thể làm rất nhiều điều mà một người chỉ có cái mã không làm được'.
6. Thất bại trong việc thuyết phục thung lũng Silicon đầu tư vào Alibaba
Thậm chí sau khi bắt đầu với Alibaba, Jack Ma cũng phải nếm trải rất nhiều lần thất bại. Trong 3 năm đầu tiên, Alibaba không hề phát sinh lợi nhuận.
Vào lúc bắt đầu, họ mở rộng quá nhanh và gần như sụp đổ khi bùng nổ bong bóng dot-com - một bong bóng thị trường cổ phiếu khi các cổ phiếu của các công ty công nghệ cao được đầu cơ.
Thời điểm ấy, Alibaba chỉ còn 18 tháng nữa là đến điểm phá sản. Jack Ma đã khiêm tốn gọi Alibaba là '1001 sai lầm', bởi trước khi đạt đến thành công, Alibaba đã từng không được công nhận và trải qua nhiều lần khủng hoảng.
7. Nói với các đồng sự rằng không ai trong số họ có thể làm người điều hành
Một trong những quyết định tồi tệ nhất cả về mặt kinh tế và quản lý nhân sự mà Jack Ma từng đưa ra dưới cương vị CEO là nói với 18 người cộng sự (những người đã góp vốn 60,000$), rằng không ai trong số họ có thể đạt chức vụ cao hơn quản lý. Ông dự định thuê những người điều hành từ bên ngoài vào.
Jack Ma nhìn lại quyết định ấy như sai lầm lớn nhất trong đời mình
Đây được Jack Ma nhấn mạnh là quyết định sai lầm nhất từ trước tới giờ của mình.
'Bài học tôi rút ra được từ những ngày đen tối của Alibaba ấy là bạn cần phải cho nhóm của mình thấy được những giá trị, kiến tạo và cả tầm nhìn xa nữa'.
Không có ai là không bao giờ mắc phải sai lầm, nhưng điều Jack Ma cho là quan trọng nhất, đó là bạn đã dám thử thách bản thân.
'Nếu bạn không bao giờ thử, làm sao bạn biết được liệu có cơ hội hay không?'
