Chị Đào Thị Th. (39 tuổi, ở Phú Xuyên, Hà Nội) trong một lần đi lấy hàng ở chợ về chị gặp tai nạn thảm khốc trên đường quốc lộ.
Vì tránh một chiếc xe đi ngược chiều chị đã đâm thẳng vào dải phân cách và văng thẳng xuống đường tàu.
Cú va chạm mạnh với dải phân cách đó đã khiến phần khung chậu bên trái của chị vỡ nát, lộ tổ chức xương và dập nát bàng quang.
Hình ảnh xương chậu bị vỡ sau tai nạn
Ngay sau tai nạn chị được chuyển vào mổ cấp cứu ở Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức, sau liên tục 3 ca phẫu thuật phức tạp các bác sĩ đã giành lại tính mạng và toàn bộ chân bên trái của chị từ tay tử thần.
Tuy nhiên, với tổn thương vỡ hở xương chậu quá phức tạp, kể từ đó chị chịu cảnh nằm một chỗ với một bên hông biến dạng, háng luôn ở tư thế co gấp, bàn chân đổ ngoài cùng di chứng liệt hoàn toàn thần kinh hông khoeo ngoài và thần kinh đùi.
Gần 4 tháng trôi qua kể từ cái ngày xảy ra tai nạn kinh hoàng đó, chị Th. đã nghĩ cả phần đời còn lại của mình sẽ phải chung sống cùng nỗi đau đớn này cho tới khi chị đi khám tại khoa Chấn thương chỉnh hình và Y học thể thao, Bệnh viện ĐK Xanh Pôn, Hà Nội.
Các bác sĩ đã khám và hội chẩn, đánh giá đây là một ca gãy cũ xương chậu cực kỳ phức tạp; toàn bộ nửa khung chậu trái bị vỡ làm 3 mảnh lớn với nhiều mảnh nhỏ, trong đó trụ trước của khung chậu bị xoay ra sau hoàn toàn, toác trật khớp mu; khớp cùng - chậu bệnh nhân cũng bán trật, và mảnh mào chậu nơi có điểm bám của các gân cơ duỗi đùi thì rời ra hoàn toàn và trôi lên tận thành bụng vùng hố chậu trái.
Đặc biệt, với thương tổn giải phẫu này, việc mảnh xương vỡ gây kẹt và tổn thương động mạch chậu ngoài và thần kinh đùi là có khả năng xảy ra.
Ngoài ra, với thương tổn nặng nề ở mức độ này, khả năng đặt lại theo đúng giải phẫu là gần như bất khả thi, thậm chí nguy cơ chảy máu ồ ạt, tổn thương thứ phát các tạng trong tiểu khung, nguy cơ nhiễm trùng, nguy cơ bệnh nhân diễn biến xấu ngay trên bàn mổ là rất cao.
Sau khi hội chẩn liên chuyên khoa Gây mê hồi sức, Phẫu thuật thuật mạch máu, ngày 20 tháng 5 vừa qua, bác sĩ Nguyễn Trung Tuyến - phó khoa Chấn thương chỉnh hình và Y học thể thao đã cùng ekip tiến hành thực hiện ca phẫu thuật cho bệnh nhân.
Những mảnh xương chậu bị vỡ nát được các bác sĩ đặt lại đúng vị trí
Sau ca mổ kéo dài 3 tiếng, cuối cùng các bác sĩ đã đặt lại được cấu trúc khung chậu vững chắc cho bệnh nhân Th. , đồng thời còn giải phóng sự chèn ép của mạch máu, thần kinh và đính lại điểm bám các gân cơ cho bệnh nhân.
Sau mổ ngày thứ 3 bệnh nhân Th. đã hồi phục khá ổn định dù vẫn còn đau vết đầu, nhưng lần đầu nụ cười đầy hi vọng đã nở trên gương mặt chị.
Sau suốt thời gian dài đó, lần đầu chị Th. đã có thể ngồi hẳn dậy và duỗi hẳn chân trái của mình ra.
Ở phía trước sẽ còn nhiều cuộc phẫu thuật nữa để bắc cầu động mạch cấp máu cho chân trái cũng như phẫu thuật chuyển gân để chị có thể tập đi lại, nhưng cuộc mổ cố định xương chậu này đã đặt một nền tảng vững chắc giúp trả lại cho bệnh nhân cơ hội đi lại quay về cuộc sống bình thường.
Sức khỏe bệnh nhân Th. ổn định hơn sau phẫu thuật
Khung chậu là một tập hợp xương có cấu trúc 3 chiều với hình dạng phức hợp đặc biệt, vòng khung chậu tạo lên tiểu khung chứa các tạng tiết niệu, sinh dụng và tiêu hóa quan trọng, đặc biệt với người phụ nữ còn liên quan tới chức năng mang thai, sinh đẻ.
Vỡ khung chậu tương ứng cũng là một gãy xương rất phức tạp, gây đau, mất nhiều máu khiến bệnh nhân dễ bị shock; ngoài ra mảnh xương chậu vỡ còn có thể làm tổn thương bàng quang, niệu đạo,… gây ra các biến chứng nặng nề.
Trong thực hành lâm sàng cấp cứu cũng như phẫu thuật có kế hoạch, trước đây kết hợp xương chậu nói chung và phẫu thuật vỡ ổ cối nói riêng vẫn là một phẫu thuật khó và ẩn chứa nhiều rủi ro; ngoài ra xương chậu cũng là một xương dẹt dễ liền nên nhiều bác sĩ lựa chọn điều trị bảo tồn cho bệnh nhân bằng nằm bất động hoặc kết hợp với kéo liên tục giữ trục chi, tránh co rút.
Tuy nhiên, thời gian bất động lâu có thể khiến bệnh nhân gặp nhiều biến chứng như loét tì đè, viêm phổi, .. đặc biệt ở những bệnh nhân cao tuổi, có bệnh lý nội khoa từ trước.
Ngoài ra, một lựa chọn khác nhẹ nhàng và hiệu quả hơn là sử dụng khung cố định ngoài, vừa làm vững chắc khung chậu vừa tiện chăm sóc các tổn thương khác kèm theo, tuy nhiên giải pháp này lại không được phổ biến ở nhiều cơ sở y tế.
Đối diện với những thách thức trên, khi nhận thấy ngày càng nhiều bệnh nhân vỡ xương chậu và ổ cối phức tạp đến với khoa Chấn thương chỉnh hình và Y học thể thao BVĐK Xanh Pôn, các phẫu thuật viên của khoa đã nghiên cứu và triển khai phác đồ điều trị phẫu thuật dành cho những trường hợp gãy xương mất vững, có chỉ định phẫu thuật.
Cụ thể, ngay trước ca mổ, bệnh nhân được chụp phim Cắt lớp vi tính và dựng lại mô hình xương chậu 3D trên máy tính.
Công đoạn này vừa có tác dụng chẩn đoán, đưa ra chỉ định, vừa là công tác chuẩn bị để các bác sĩ sử dụng phần mềm mô phỏng dự kiến việc sắp xếp lại mảnh xương vỡ và sử dụng loại dụng cụ nào với hình dáng ra sao để cố định mảnh vỡ hiệu quả nhất.
Khi đã có kế hoạch được chuẩn bị kỹ càng như thế, các ca phẫu thuật được diễn ra nhanh và thuận lợi hơn rất nhiều, các phẫu thuật viên không mất quá nhiều thời gian để loay hoay xếp hình lại mảnh xương cũng như uốn nẹp theo tưởng tượng, mọi thứ đều đã được lên kế hoạch từ trước.
Ngoài ra, do đã có kế hoạch nên các ca mổ có đường rạch da ngắn hơn, ít xâm lấn phần mềm hơn và các biến chứng như xâm phạm thần kinh, mạch máu cũng ít xảy ra hơn rất nhiều.
Cùng với sự chuẩn bị tốt về mặt giải thích mổ và sự phối hợp đặc biệt từ các bác sĩ gây mê hồi sức đã góp phần giúp hơn 15 ca mổ trong vòng 6 tháng vừa qua tại khoa diễn ra thuận lợi, trong đó có nhiều ca bệnh nhân đã có thể đi lại và quay trở về cuộc sống sinh hoạt bình thường.
Tin liên quan
