Mẹ sau sinh có thể rơi vào tình trạng bị mất sữa hoặc ít sữa.
Nguyên nhân của hiện tượng này là:
1. Stress, trầm cảm
Đây là vấn đề thường gặp của mẹ sau sinh. Sau thời gian mang thai nặng nhọc, sinh đẻ mất sức, mất máu, thay đổi nội tiết, cơ thể mẹ chưa kịp hồi phục thì lại phải thức đêm, thức hôm để chăm sóc em bé. Đây là nguyên nhân khiến mẹ dễ rơi vào trầm cảm.
Những mẹ gặp phải tình trạng trầm cảm sẽ khiến khí huyết kém lưu thông, kinh mạch trì trệ, cơ thể suy yếu, không đủ dinh dưỡng để sản xuất sữa cũng như chất lượng sữa kém dần đi.
2. Nghỉ ngơi không hợp lý
Mẹ sau sinh cần có một chế độ nghỉ ngơi hợp lý. Nếu không nghỉ ngơi đủ để cơ thể kịp hồi phục mà đã phải làm việc quá sức, khả năng rất cao là hoạt động của tuyến sữa bị ảnh hưởng, gây ra tình trạng ít hoặc mất sữa.
3. Chế độ dinh dưỡng kém
Một chế độ dinh dưỡng kém có thể ảnh hưởng tới việc tiết sữa của cơ thể. Nếu tình trạng này kéo dài thậm chí sẽ gây mất sữa hoàn toàn nếu không cho trẻ bú. Ngoài ra, mẹ sau sinh cần chú ý tránh ăn phải những thực phẩm gây mất sữa như măng, cà muối, lá lốt…
4. Cho con bú chưa đúng cách
Một số bà mẹ mới nuôi con lần đầu nên chưa có nhiều kinh nghiệm. Mẹ không cho bé bú thường xuyên, không đủ số lần trong ngày, không đủ cữ hoặc do cho bé bú không đúng cách cũng là nguyên nhân khiến phản xạ xuống sữa không được kích thích. Lâu dần dẫn tới tình trạng tắc tia sữa, sữa vón cục và hạn chế sự tiết sữa của tuyến sữa, dẫn tới bị mất sữa.
5. Do sinh mổ hoặc tiêm kháng sinh
Với những mẹ sinh mổ, sữa chưa về ngay được. Thậm chí với một số người, do cơ địa nên khi tiêm kháng sinh, sữa có thể mất.
Với những trường hợp mất sữa này, ngoài việc cần phải thay đổi chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt hợp lý, có thể uống một số loại nước lợi sữa để gọi sữa về.
Nước uống gọi sữa về bao gồm:
1. Nước chè vằng
Nghiên cứu dược lý cho thấy rằng chè vằng có tác dụng kháng khuẩn, nhanh lành vết thưởng, làm tăng nhanh tái tạo tổ chức, có tác dụng đối với bệnh nhân thiếu máu, vàng da. Đối với các sản phụ thì chè vằng còn được biết đến như một dược liệu giúp lợi sữa, phục hồi sau sinh, cho làn da hồng hào hơn.
Cách làm: Lấy 1- 2 nắm chè vằng khô, rửa sạch, cho vào nồi đun. Với chị em mới sinh nên uống nước chè vằng khi còn nóng thì tốt hơn.
2. Nước mè đen
Trong Đông y, vừng đen (hay mè đen) có vị ngọt, tính bình, là một vị thuốc quý nhờ tác dụng nhuận tràng, bổ ngũ tạng, bền gân cốt, sáng mắt, dưỡng huyết.
Đối với phụ nữ sau sinh đẻ, dùng vừng đen mỗi ngày vừa giúp lợi sữa, vừa đẹp da, đen tóc, an thần lại vừa giảm thiểu táo bón.
Cách làm: Lấy 100gr vừng đen, rửa sạch, để ráo nước. Cho lên đảo rang, thi nào ngửi thấy mùi thơm, ăn thử thấy vị bùi thì tắt bếp. Để vừng nguội rồi đem xay nhỏ, bảo quản trong lọ thủy tinh.
Mỗi ngày lấy 3 thìa bột vừng đen hòa với 200ml nước ấm. Uống nước mè đen đều đặn 4- 5 ngày thì thấy sữa sẽ về nhiều.
3. Nước đinh lăng
Theo đông y, lá đinh lăng có vị ngọt, hơi đắng, mùi thơm, tính mát và cũng là một vị thuốc quý trong Đông y.
Sử dụng lá đinh lăng có thể giúp bồi bổ khí huyết, giải độc, chống dị ứng, lợi tiểu, chữa lành vết thương, chữa mất ngủ và đặc biệt là rất lợi sữa cho phụ nữ sau sinh.
Cách nấu:
+ Với lá tươi, đem rửa sạch, đun với nước rồi để sôi khoảng 7-10 phút. Uống nước đinh lăng ngay khi nước còn nóng. Chỉ vài lần là có tác dụng
+ Với lá khô, mỗi ngày hãm 1 lần như nước chè rồi uống 1 cốc to.
4. Nước gạo lứt rang
Trong gạo lứt còn nguyên vỏ có chứa nhiều các Vitamin B1, B2, B3, B5, B6 và các khoáng chất như canxi, sắt các nguyên tố vi lượng như Canxi, Sắt, Magiê, Selen, Glutathion (GSH), Kali và Natri tốt cho sự phát triển của bé.
Gạo lứt không chỉ cung cấp dinh dưỡng mà còn giúp thanh lọc, giải độc cơ thể. Nước gạo lứt rang giúp các mẹ sau sinh thơm sữa, kích thích bé bú nhiều hơn, giúp sữa về nhiều hơn.
Cách làm: Gạo lứt vo qua, nhặt sạch sạn, để khô, cho vào rang. Khi thấy có mùi thơm thì bắc ra. Đợi gạo nguội, cho vào xay thành bột rồi bảo quản trong lọ thủy tinh.
Mỗi ngày lấy 3 thìa bột gạo lứt rang hòa với nước ấm.
Còn nếu để nguyên hạt thì lấy vài thìa gạo rang hãm với nước sôi, uống nước gạo lứt rang như nước chè hàng ngày.
5. Nước rau ngót
Theo đông y, rau ngót ngoài tác dụng thanh nhiệt, giải độc còn lợi tiểu, tăng tiết nước bọt, bổ huyết, cầm huyết, nhuận tràng, sát khuẩn, tiêu viêm, sinh cơ. Ngoài ra, nó có chứa nhiều dưỡng chất tốt như protein, canxi, phốt pho, sắt, vitamin A, B và C vì thế nước rau ngót rất tốt cho các bà mẹ sau sinh.
Nước rau ngót là một trong những nước uống quen thuộc giúp bà mẹ tăng lượng sữa, điều này bắt nguồn từ những tác động nội tiết của các hợp chất hóa học sterols có tính chất estrogen trong rau ngót.
Cách làm: Lá rau ngót rửa sạch, xay sinh tố lấy nước uống hoặc ăn canh rau ngót hàng ngày.
